Zespół Szkół nr 1

BARTŁOMIEJ Z BYDGOSZCZY (1475-1548)

Bernardyn, nauczyciel. Urodzony około 1475 r. w Bydgoszczy zmarł w Poznaniu w 1548 r. W 1500 r. wstąpił do zakonu i 5 lat później otrzymał stopień bakałarza w Akademii Krakowskiej. W Bydgoszczy był nauczycielem bernardyńskiego Studium Filozoficznego. W latach 1500-02 sporządził zbiór bull, dekretów, konstytucji, przywilejów, a w 1532 r. napisał słownik łacińsko-polski, dotąd zachowany w rękopisie.

Tak naprawdę na imię miał Stanisław, syn Szymona, Bartłomiej to jego zakonne imię.

Zapisany w 1492 roku na studia w Akademii Krakowskiej zdobył tam gruntowne wykształcenie z zakresu teologii i filozofii, nic więc dziwnego, że po powrocie o Bydgoszczy i wstąpieniu do zakonu bernardynów został nauczycielem w bursie przy bydgoskim klasztorze.

Jako zakonnik od początku cieszył się uznaniem swych przełożonych prowincjałów Jana Szklarka i Rafała z Proszowic.
Wiele podróżował, jednak najsilniej związany był z bydgoskim konwentem braci bernardynów. Tu też, w latach 1518-24 sprawował obowiązki gwardiana.

Za namową Jana Szklarka zajął się pisarstwem - był autorem wielkiego kopiarza zawierającego zbiór ustaw zakonnych i kapitulnych, bull i przywilejów papieskich, spisów generałów i świętych zakonnych, "Collectio" z 1502 roku, wykładów reguł Braci Mniejszych - "Expositio regulae Fratrum Minorum" z 1510 roku, notatnika gwardiana bydgoskiego - " Manuale Guardiani Bydgostiensis" z 1520 roku i napisanego w języku polskim unikatowego kodeksu zawierającego regułę Trzeciego Zakonu.

Był też autorem modlitw i wskazań zakonnych, jednak jego dziełem życia był napisany w 1532 roku zawierając ponad 11 tyś. wyrazów słownik łacińsko - polski "Vocabularius ex Calepino ... collectus", i, powstałe w 1544 roku, głosy polskie do słownika "Vocabularius breuiloquus" Jana Reuchlina, które to prace do dziś przedstawiają duże znaczenie dla badań językoznawczych nad ówczesną polszczyzną.
Księgi sygnowane podpisem Bartłomieja z Bydgoszczy odnaleźć można w klasztornych bibliotekach Koła, Samborza i Poznania, gdzie zmarł 22 listopada 1548 roku.

I to tyle na temat patrona Zespołu Szkoł nr 1 i jednej z ulic Nowego Fordonu...